Ekspertiz raporu ile daha çok otomobil ile ilgili yapılan işlemlerde karşılaşılsa da bu kavram, gayrimenkul alanında da büyük önem taşır. Konut alım satımlarında elzem olarak görülen ekspertiz raporu içerisinde, evin değerinin anlaşılması için gerekli birçok bilgi bulunur. Bu bilgilerin tayininde, çeşitli kavramlardan yardım alınır.
Emlak ekspertiz raporlarında, “Adil Değer”, “Rayiç Değer” ve “Acil Piyasa Değeri” gibi kelime grupları sık sık kişilerin karşısına çıkar. Fakat, bahsi geçen bu kelime öbekleri için “Değer ve Değerleme’’ terimlerinin alt kavramları denilebilir.
Emlak ekspertiz raporundaki ‘’Değerleme’’; bir emlak projesinin, belirli bir tarih aralığı içerisindeki değerinin belirlenmesi veya ölçülmesi anlamına gelir. “Değer” kavramı ise; yukarıda bahsi geçen çalışmanın rakamsal şekilde sonuca bağlanması anlamını taşır. Ev alım veya satımında, gerçek gelir değerini öğrenmek için ekspertiz raporuna ihtiyaç duyulur. Yalnız ekspertiz raporu evin sadece gerçek değerinin ölçülmesinde değil, teknik olarak incelenmesinde de görev oynar.
Büyük bir titizlikle hazırlanması gereken emlak ekspertiz raporu, taşıdığı önem sebebiyle yalnızca uzman kişilerce yapılabiliyor.
Emlak Ekspertiz Raporu Nedir?
Yaşantıları boyunca kişiler bir veya birden fazla defa, ev alım satım işlemleri ile uğraşmak durumunda kalabilir. Bu noktada önem kazanan emlak ekspertiz raporu, konut veya gayrimenkul projesinin gerçek değerinin anlaşılmasında büyük önem taşır.
Emlak ekspertiz raporuna kişiler, alınan özel hizmetler sonucunda sahip olabilir. Emlak ekspertiz raporunun hazırlanışı iki aşamadan oluşur.
İlk aşama, söz konusu konut veya gayrimenkul projesinin değerinin ölçülmesini kapsıyor. İkinci aşamada ise, bahsi geçen proje için yapılan değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkarılan rakamsal sonuçlar var.
Emlak Ekspertiz Raporunu Kim Düzenler?
Pek çok kişi, ev alım ve satımlarında emlak ekspertiz raporu ile karşılaşıyor. Emlak ekspertiz raporları, yapılacak işlemlerde oldukça büyük önem taşıyor. Ev ile ilgili ihtiyaç duyulan tüm bilgilerin içerisinde yer aldığı bu raporun taşıdığı önem, bu işlemin yalnızca uzman kişilerce yapılması durumunu beraberinde getiriyor.
Emlak ekspertiz raporunda, ev veya konutun değeri yazar. Bunun yanında ekspertiz raporu hazırlanırken, ev veya konut teknik açılardan da incelenir. Bu sebeple emlak ekspertiz raporu, gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından hazırlanır. Emlak ekspertiz raporu sıklıkla tercih edilen hizmetler arasında yer alır.. Bu hizmet de gayrimenkul değerleme şirketleri tarafından verilir.
Ev alım satımlarında gerek duyulan emlak ekspertiz raporuna, banka işlemlerinde de ihtiyaç duyulabilir. Örneğin; bankalardan konut kredisi alabilmede emlak ekspertiz raporu önem taşır. Bu gibi bir durumda, alanında uzman eksper, banka tarafından tayin edilir. Anlaştıkları firmada görev alan emlak ekspertiz uzmanı, ev üzerinde gerekli incelemeleri yapar.
Emlak Ekspertiz Raporu Nasıl Alınır?
Emlak ekspertiz raporu farklı amaçlar için alınabildiği için bu durum alınma şeklinin de değişmesine neden olabilir. Ekspertiz raporu konut kredisi alımında zorunludur. Bu durumda banka tarafından seçilen uzmanlar, ekspertiz raporunu hazırlar. Hazırlanan emlak ekspertiz raporu da banka tarafından teslim alınır.
Bu konuda farklı bir opsiyon daha var. O da ekspertiz raporunu, gayrimenkul değerleme şirketleri aracılığı ile almak. Bu durumda, kişiler seçtikleri gayrimenkul şirketine giderek, anlaşma yapıyor. Ardından, şirketin atadığı eksperin hazırladığı rapor, yine şirket tarafından kişiye teslim ediliyor.
Teslim edilen emlak ekspertiz raporunun, altı ay ile bir yıl arasında geçerliliği vardır. Konut kredisi alırken, alınacak gayrimenkul değerlendirilir. Bu değerlendirme de SPK Lisanslı uzman kişiler tarafından hazırlanarak kişilere teslim edilir.
Ev Ekspertiz Raporunda Neler Yer Alır?
Emlak ekspertiz raporu, satılacak veya satın alınacak konutlar için hazırlanır. Peki, ev ekspertiz raporunda neler yer alır? Hazırlık aşamasında, konut veya gayrimenkul projesinin, tüm özellikleri detaylı şekilde incelenerek, rapor oluşturuluyor. Emlak ekspertiz raporuna bakılarak, konutun, tapu kayıtları, binanın iskan durumu, yaşı, metrekaresi ve konutun bulunduğu alanın tam konumu gibi konularda bilgi sahibi olunabiliyor. Bunun yanı sıra, incelenen tüm bu faktörler sonucunda, piyasa değeri de belirlenerek rapora ekleniyor.
Gayrimenkul Değerleme Raporu ve Emlak Ekspertiz Raporu
Gayrimenkul değerleme raporu ve emlak ekspertiz raporu arasında farklılıklar bulunuyor. Bu farklılıkların anlaşılması, yalnızca bu kavramlar ile ilgili detaylı bilgiye ulaşmakla mümkün olabiliyor. Gayrimenkul değerleme raporu, rapor hazırlanacak gayrimenkulün farklı açılardan incelenmesi ile elde ediliyor.
Gayrimenkul değerleme raporunda yer alan bilgiler arasında; Gayrimenkulün yasal durumu, üzerinde yapılması planlanan proje için uygunluk durumu, gayrimenkulün bulunduğu çevrenin özellikleri ve çevreyle olan ilişkisi vardır. Bunun yanı sıra, gayrimenkul alanının, açık konumu, metrekaresi de rapor içerisinde yer alır. Yapılan bu incelemeler sonucunda, gayrimenkulün, güncel piyasa değeri belirlenir. Belirlenen değere bağlı olarak, gayrimenkul üzerinde yapılacak projenin aylık kira geliri de rapora eklenen rakamsal veriler arasındadır.
Gayrimenkul değerleme raporunu hazırlayan ekspertiz, gayrimenkulün bulunduğu bölgenin gelişme hızını, büyük yatırım projelerine olan yakınlığını, ulaşım ve altyapı sorunlarını da temel alan bir çalışmayı gerekli kişilere sunar.
Emlak ekspertiz raporunda ise, mevcut konut üzerinde genel ve teknik incelemeler yapılır. Evin durumu, değeri, metrekaresi, tapu kayıtları, bina yaşı gibi bilgiler uzmanlarca değerlendirilerek rapora eklenir.
