Arsanın bulunduğu bölge ve arsanın kendisi hakkında yapılacak geliştirmeler, arsanın pazar fiyatını değiştirerek değerinin artmasını ve dolayısıyla daha fazla kazanç getirmesini sağlar. Peki satın aldığınız bir arsanın değerini arttırmak için neler yapabilirsiniz?
Olabildiğince hesaplı fiyatlarla değeri en yüksek arsayı satın almak, gayrimenkul piyasasıyla ilgilenen herkesin en büyük hedeflerinden biridir. Fakat zaten bir arsaya sahipseniz ve yeni bir arsa satın almaktansa elinizde olan arsanın değerini arttırmak istiyorsanız, arsa üzerinde bazı değişiklikler ve geliştirmeler yapmayı düşünebilirsiniz. Arsanın bulunduğu bölge ve arsanın kendisi hakkında yapılacak geliştirmeler, arsanın pazar fiyatını değiştirerek değerinin artmasını ve dolayısıyla daha fazla kazanç getirmesini sağlar. Peki satın aldığınız bir arsanın değerini arttırmak için neler yapabilirsiniz? Yol gösterici olacak bazı tüyoları ve bilgileri sizin için derledik.
Arsa Değeri Nasıl Belirlenir?
Bir arsanın değerini arttırmak için bilinmesi gereken ilk şey, arsa değeri hesaplamasının nasıl yapıldığıdır. Bu noktada, rayiç bedel kavramı ön plana çıkar. Rayiç bedel, kısaca “alınacak veya satılacak bir malın güncel sürüm değeri” olarak tanımlanmaktadır. Başka bir deyişle rayiç bedel, “bir malın pazar değeri” olarak ifade edilebilir. Rayiç bedelini hesaplamak, alınacak veya satılacak taşınmaz bir malın pazar değerinin altında işlem görmesini engellemeyi sağlar. Taşınmaz mallardan biri olan arsalar için de, diğer gayrimenkuller gibi, değerleme yapılırken rayiç bedeli hesaplanır.
Arsanın rayiç bedelini hesaplarken arsanın konumu, sosyal merkezlere ve ulaşım araçlarına yakınlığı, yakınında bir AVM’nin olup olmadığı, arsanın bulunduğu bölgenin gelişmişlik oranı gibi pek çok faktör göz önünde bulundurulur. Ayrıca bölgedeki diğer gayrimenkul ve arsaların rayiç bedellerinin ne kadar olduğu da, arsanın rayiç bedelini belirlerken dikkat edilmesi gereken noktalardan biridir.
Bir arsanın rayiç bedelini bulmak için yakındaki üç arsanın toplam rayiç bedellerini, toplam metrekarelerine bölmek gerekir. Elde edilen rakam, bölgedeki arsaların metrekareleri başına ne kadar değer biçildiğini gösterir. Bu rakamı kendi arsanızın boyutları ile çarparak, arsanızın rayiç bedelini öğrenebilirsiniz. Bu formülden anlaşılacağı üzere, arsa rayiç değeri rakamınızı belirleyen temel unsurlar, bölgedeki arsaların nitelikleri ve arsanızın boyutlarıdır.
Arsa Rayiç Bedeli Ne Zaman Değişir?
Maliye bakanlığının belirlediği kurallar çerçevesinde konutlar, araçlar ve arsalar için farklı şekillerde hesaplanan rayiç bedeli, gayrimenkulün bulunduğu konuma ve duruma göre yıldan yıla veya aydan aya değişiklik gösterir. Arsanın, bölgenin veya ülke ekonomisinin değişmesi, arsa rayiç bedelinin değişmesiyle doğrudan bağlantılıdır.
Arsalar için rayiç bedelinin değişmesine sebep olabilecek faktörler özetle;
-Arsanın bulunduğu bölge,
-Arsanın genişliği,
-Arsanın bulunduğu bölgenin yakınındaki siteler, binalar, sosyal alanlar,
-Arsanın tarım arazisine uygun olup olmadığı,
Arsanın yatırım açısından avantajlarıdır. Bu temel faktörlerden birinde gerçekleşen bir değişiklik, arsa rayiç bedelinin değişmesine sebep olur. Eğer değişiklik olumlu yöndeyse, arsanın rayiç bedeli yükselir. Örneğin arsanın yakınındaki bölgelerde bulunan sosyal alanlardaki geliştirmeler, arsanın değerinin artmasını sağlar.
Arsayı Satın Aldıktan Sonra Değerini Nasıl Arttırabiliriz?
Sahip olduğunuz bir arsanın değerini arttırmak için dikkat etmeniz gerekenler, rayiç bedel bölgedeki diğer arsalardan bağımsız düşünülemeyeceğinden, bölgenin değerini arttırmak için yapabileceklerinizle paraleldir. Arsanızın değeri, arsanın içinde bulunduğu bölgede sosyal imkanlar, fiziksel koşullar, erişim şartları ve diğer avantajlı durumlar ne kadar artarsa o kadar artar. Bununla birlikte, hiçbir piyasa ülkenin genel ekonomisinden ayrı düşünülemeyeceği için ekonomik atmosferi, piyasanın durumunu, sektörel değişiklikleri takip etmek ve bunlara göre hareket etmek kritiktir. Arsanın değerini arttırmak için göz önünde bulundurabileceğiniz bazı tüyolar şöyle:
Arsanızın çevresindeki diğer büyük inşaatlar ve projeler, bölgeye daha fazla insan çekeceği ve olumlu yönde bir gelişim yaratacağı için arsanın değerini arttırır. Bu tür projeleri ve yatırımları destekleyici bir tutum benimseyebilir, projeleri teşvik edecek fikirler üzerinde düşünebilirsiniz.
Bölge göç aldıkça yeni yerleşimciler için daha fazla yapı inşa edileceğinden ve hareketlenme artacağından, arsanın değeri yükselir.
Bölge teşvik aldıkça ve bölgeye yapılan yatırımlar arttıkça, arsanın değeri de aynı oranda artar. Aynı şekilde, diğerlerine kıyasla daha hızlı gelişen ve gelişmeye yatkın kentler, bölgeler, arsaların değerlerinin artacağı yerlerdir.
Enflasyon ve faizdeki düşüşler, emlak fiyatlarını yükseltir. Bu nedenle fayizlerin düşüşte olduğu dönemler, arsanızın değerinin artacağı dönemlerdir.
Arsanıza yakın konumda yapılan veya yeni açılan her türlü sosyal tesis, AVM ve resmi kurum arsanın değerini arttırır. Bu tür tesisler bölgeye daha çok insan çekmenin ve dolayısıyla daha fazla hareketlilik yaratmanın en iyi yollarındandır. Ayrıca sosyal tesisler, bölgedeki insanların ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri merkezler haline geleceğinden, bölgeye olan talebi doğal olarak arttırır.
Arsadaki yapının ana caddeye bakan cephesinin olabildiğince geniş olması, arsanın değerinin yükselmesine sebep olur. Bu nedenle arsadaki yapı üzerinde değişiklik yapmayı veya yapıyı yeniden inşa etmeyi düşünüyorsanız, ana caddeye bakan cepheyi olabildiğince geniş tutmanız gerekir.
Arsanın çevresindeki yolların bakımlı, düzgün ve işlek olması, arsanın değerini arttırır. Arsanın yakınlarındaki ulaşım projeleri ne kadar fazlaysa ve bölge ulaşım yönünden ne kadar fazla yatırım alıyorsa, arsanızın değeri de buna bağlı olarak yükselecektir. Özellikle yaya geçitlerine yakın arsalar, bu noktalar organik şekilde daha işlek hale geleceğinden, değer kazanacaktır.
Bir arsadaki yapı yapma olanağı, arsanın değerinin belirlenmesiyle yakından ilişkilidir. Emsal değeri, çekme mesafeleri, gabari gibi faktörlere bağlı olarak değerlendirilen yapı yapma olanağı, arsa üzerindeki yapıyı ne ölçüde geliştirebileceğinizi ve ek yapı yapıp yapamayacağınızı belirler. Eğer müsaitse, arsa üzerindeki yapıyı geliştirmek veya ek yapılar yapmak, arsanın değerini arttırabilir. Bu noktada, diğer faktörleri de göz önünde bulundurarak, örneğin arsanızda sosyal yapılar inşa etmek veya daha çok yatırım çekecek fikirler geliştirmek hakkında düşünebilirsiniz.
Arsanın endüstri tesislerine yakın olup olmadığı, rayiç değeri etkileyen önemli hususlardan biridir. Kısa vadede, endüstri tesislerine yakın olan arsalar daha az tercih edileceğinden tesisin rayiç değeri düşürdüğü varsayılır. Ancak uzun vadede, yapımı tamamlanan ve işlemeye başlayan endüstri tesisleri bölgedeki ticari hareketliliği arttırıp tesiste çalışacak bir insan kitleyi bölgeye çekeceğinden, arsanın değerini arttırmaktadır. Bu nedenle, eğer arsanızın yakınında bir endüstri tesisi varsa planlarınızı kısa ve uzun vadeli olarak yapabilirsiniz.
Rayiç Bedelin Yüksek Olmasının Avantajları Nelerdir?
Yukarıda örneklendirilen, arsanın değerini arttırmaya yönelik tüyolar ve çalışmalarla, arsanın rayiç bedeli değişerek yükselebilir. Daha yüksek bir rayiç bedeli, sahip olduğunuz arsayı daha yüksek miktarlarda fiyatlandırabileceğiniz ve gayrimenkulünüzün ederinin artması anlamına gelir.
Rayiç bedelini etkileyen başlıca iki faktör;
Söz konusu bölgede ya da semtte yapılaşma oranının artması ve şehirleşmenin yüksek seviyede olması,
Ülke ekonomisindeki ve genel piyasadaki canlılık olarak özetlenebilir. Bu kriterlere bağlı olarak artan rayiç bedeli size;
Arsanızı daha yüksek bir pazar fiyatından satma,
Daha yüksek fiyatlarla başka fırsatları değerlendirebilme,
Arsanızın değeri bölgedeki diğer arsaları da etkileyeceğinden, yakın çevrenizdeki gayrimenkul değerlerinin yükselmesine etki etme avantajları sağlar.
Bir yanıt yazın