Öncelikle iskan sözcüğü, “yerleşmek” anlamına gelir. Bir bölgeye veya yapıya yerleşmeyi kapsar. Emlak ve gayrimenkul alanında ise yerleşme iznine işaret eder.
Emlak sektörünün ana dinamiklerinden biri iskan politikasıdır. Sektörün yatırım tercihlerini şekillendiren iskan politikasının adımları uzun vadeli sonuçlar verir. Çünkü devlet eliyle belirlenen iskan politikaları, bir bölgedeki yerleşimin demografik, fizyolojik ve ekonomik durumunu belirler. Zaman içinde bölgenin dönüşeceği yaşam alanı için bir çerçeve çizer.
Tarihte bunun pek çok örneği vardır. Dünya tarihinde iskan politikasına dair bilinen en önemli örneklerden biri de Osmanlı döneminde uygulanan sistemdir. Peki, günümüzde iskan, iskan politikaları ve iskan ruhsatı gibi konuların kapsamları neler?
İskan Nedir?
İskan nedir, iskan izni nedir ve iskan politikası nasıl uygulanır gibi sorular sıkça sorulur. Öncelikle iskan sözcüğü, “yerleşmek” anlamına gelir. Bir bölgeye veya yapıya yerleşmeyi kapsar. Emlak ve gayrimenkul alanında ise yerleşme iznine işaret eder. Yapımı bitirilen binaya yerleşme iznine iskan izni denir.
Diğer yandan bir bölgede iskan etmek veya iskan politikası ile bir bölgeyi yerleşime açmak gibi kavramlar da vardır. Örneğin devlet politikası olarak bir bölgeye sadece göçmenlerin yerleşmesini sağlamak üzere bazı kısıtlamalar getirilebilir veya teşvik edici seçenekler sunulabilir.
Benzer şekilde bir bölgenin doğasını korumak amacıyla, bölgenin yerleşime açılmasına dair kısıtlama ve zorlayıcı yaptırımlarla iskan politikası izlenebilir. Örnek vermek gerekirse imara açılan bir tarım alanında, sadece tek katlı ve prefabrik olma şartı ile yapı izni verildiğinde burada çarpık yapılaşma ve hızlı kentleşme önlenmiş olacaktır. Böylece bölgede doğaya saygılı, az sayıda ve tek tip yapılaşma olacaktır.
Yapı İskan Ruhsatı ve İskan İzni Konuları
Emlak sektöründe iskan izni almak, iskan ruhsatı ile yapıyı kullanılabilir kılmak büyük önem taşıyor. İnşaatı bitip iskan izni alınamadığı için yıllarca oturulamayan oldukça fazla yapı bulunuyor. Peki, iskan ruhsatı nedir ve nereden alınır?
İskan Ruhsatı Nedir?
Yapıyı kullanmaya izin belgesi olarak da bilinen iskan ruhsatının alınabilmesi için öncelikle, inşaatın tamamlanmış olması gerekir. Söz konusu yapının kendisi için önceden hazırlanan mimari projeye uygun şekilde yapılıp yapılmadığı kontrol edilir. Bu şekilde yapıldığını onaylayan belgeye de iskan ruhsatı denir.
İnşaatı biten bir yapı için iskan belgesi almak gerekir. İskan belgesi alınarak söz konusu gayrimenkulde oturma ve kullanma hakkına sahip olunur.
İskan Belgesi Nasıl Alınır?
Devlet tarafından yetkilendirilmiş görevliler, bir binanın kanun ve yönetmeliklere uygun yapılıp yapılmadığını kontrol ederek iskan raporu verir. İskan belgesi nereden alınır ya da nasıl iskan belgesi alınır, sorularının yanıtı için belediyelere başvurmak gerekir. Söz konusu gayrimenkulün bağlı bulunduğu belediyeye başvurularak yapı iskan belgesi alınabilir. Belediyede iskan belgesi veren birim ise imar müdürlüğüdür.
Yapı İskan Sorgulaması Nasıl Yapılır?
Çoğunlukla gayrimenkul yatırımı yapmadan önce iskan sorgulaması araştırılır. Bu işlem için E-Devlet kapısı üzerinden ilerleyebilirsiniz. E-Devlet yapı kullanma izin belgesi sayfasına girip buradaki yönlendirmeleri takip ederek sonuç alabilirsiniz. Böylece söz konusu yapı için iskan izni olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
Bir Binanın Yapı İskan Belgesi Yoksa Ne Olur?
Bir gayrimenkul yatırımı yapacaksanız yapının iskan belgesinin olup olmadığını öğrenmeniz önerilir. Böylece emlak ile ilgili yaşayabileceğiniz bazı sorunları önceden görme şansınız olacaktır. Peki, bunlar nelerdir?
İskansız binalarda fatura aboneliklerinin başlatılması konusunda sorunlar yaşanabilir.
Kat mülkiyeti tapusunun alınması zor olabilir.
Ev kredisine başvururken sorunlar yaşanabilir.